Nếu như hỏi đâu sẽ là dự án đạt tăng trưởng mạnh trong mùa uptrend tiếp theo, thì Aptos sẽ là cái tên được nhiều người nhắc đến, thậm chí Aptos còn được kỳ vọng sẽ vượt mặt Solana, Near hay Avalanche, bởi theo quan điểm nhiều người, những kỳ lân công nghệ thường chỉ xuất hiện và bùng nổ khi vượt qua tình cảnh ngặt nghèo nhất. Vậy dự án Aptos sở hữu những gì để nhận được sự quan tâm mạnh mẽ đến như vậy?
Aptos (APT) là một dự án blockchain layer-1 theo cơ chế đồng thuận (Proof of Stake), với trọng tâm chính là cung cấp thông lượng cao và đề cao tính bảo mật cho các smart contract được phát triển bằng ngôn ngữ lập trình Move.
Aptos có thể được coi là tiền thân của một dự án đình đám trên bàn giấy khi xưa là Diem. Cho bạn nào chưa biết thì đây là một dự án đầy tham vọng của Meta (Facebook cũ), nhằm bước một chân vào thế giới tiền điện tử vào năm 2021.
Tuy nhiên, sau khi dính các vấn đề về pháp lý với chính phủ Mỹ, Diem đã chính thức tuyên bố dừng hoạt động. Từ đó nhiều thành viên cốt lõi đã cùng nhau thành lập Aptos, sử dụng lại nhiều công nghệ mà họ đã phát triển cho Diem.
Công nghệ cốt lõi để làm nên thương hiệu của Aptos chính là ngôn ngữ lập trình Move, vốn là ngôn ngữ lập trình được dùng để phát triển cho dự án Diem, được phát triển bởi Meta như mình đã đề cập ở đầu bài viết, và ngôn ngữ lập trình Move cũng được lấy cảm hứng từ ngôn ngữ lập trình Rust, đây là ngôn ngữ lập trình đã được sử dụng cho nhiều nền tảng Blockchain đình đám trước đó như Solana, Polkadot, Elrond, NEAR.
Move được thiết kế với mục tiêu tạo ra một môi trường an toàn, bảo mật cho việc phát triển smart contracts và ứng dụng trên blockchain, chú trọng vào việc kiểm tra ràng buộc và hạn chế trong quá trình phát triển, từ đó giúp tránh các lỗ hổng bảo mật.
Một số đặc điểm chính của ngôn ngữ lập trình Move:
Tóm lại, Move là một ngôn ngữ lập trình đặc biệt dành cho phát triển ứng dụng và smart contract trên Aptos, với sự tập trung vào bảo mật và kiểm tra kiểu tĩnh. Những cũng cần lưu ý rằng, không có ngôn ngữ lập trình nào có thể đảm bảo tuyệt đối tính bảo mật, tính bảo mật của move hay bất kỳ ngôn ngữ nào khác cũng phụ thuộc rất nhiều vào việc người lập trình triển khai một cách đúng đắn và tuân thủ các nguyên tắc bảo mật.
Với việc sử dụng ngôn ngữ lập trình Move, cùng quá trình xử lý dữ liệu theo hướng parallel execution, tính toàn vẹn của dữ liệu và tính đáng tin cậy là điều Aptos đặt lên hàng đầu.
Cơ chế đồng thuận Byzantine Fault Tolerant (BFT) là một phương pháp trong lĩnh vực máy tính để xây dựng các hệ thống phân tán (trong trường hợp này là các node trao đổi dữ liệu với nhau) có khả năng chống chịu lỗi Byzantine Faults, một loại lỗi mà các thành phần trong hệ thống phân tán có thể thực hiện các hành động không đúng hoặc thậm chí là hành động đối lập với nhau.
Ví dụ: Trong một mạng máy tính, nếu một số máy tính gửi thông tin sai lệch đến máy tính khác, máy tính này có thể bị lừa bởi thông tin sai và thực hiện hành động sai. Các lỗi Byzantine Fault có thể xảy ra từ việc hỏng hóc phần cứng, phần mềm, lỗi ngẫu nhiên hoặc do có người tấn công.
Cơ chế đồng thuận Byzantine Fault Tolerant (BFT) giúp hệ thống phân tán vẫn hoạt động chính xác, bất chấp sự tồn tại của các thành phần có lỗi hoặc tấn công. Cơ chế này yêu cầu một phần lớn hoặc tất cả các thành phần trong hệ thống đồng thuận với nhau trước khi thực hiện một hành động cụ thể.
Với BFT, tính toàn vẹn của dữ liệu và tính đáng tin cậy dữ liệu của Aptos sẽ được đảm bảo, giúp mạng lưới vẫn hoạt động bình thường, cho dù có node bị thao túng hay xuất hiện các hành vi tấn công mạng lưới.
Không giống như các blockchain truyền thống, xử lý dữ liệu theo hướng tuần tự (serial execution), tức mỗi giao dịch chỉ được thực hiện khi giao dịch trước đó đã hoàn thành, Aptos lại xử lý dữ liệu theo hướng song song (parallel execution), giúp cho giao dịch có thể được xử lý trên nhiều luồng khác nhau, cải thiện hiệu xuất bằng cách giảm thời gian thực thi tổng thể của các giao dịch.
Nhờ đó Aptos đã đạt được những thành tựu rõ rệt, trong việc cải tiến hiệu suất mạng lưới. Trên testnet ban đầu với 20.000 node, Aptos ghi nhận đạt được 10,000 TPS, với hiệu suất được cải tiến như trên, Aptos đặc mục tiêu cuối cùng là đạt được 100,000 TPS, tuy nhiên đây chỉ là số liệu tính toán ban đầu, sẽ còn nhiều yếu tố tác động đến các con số này trong quá trình vận hành.
Dựa theo whitepaper, Aptos dự định sẽ tiếp cận cơ chế mở rộng theo chiều ngang (Horizontal Scaling).
Cơ chế này sẽ chia mạng lưới thành nhiều phân đoạn (shards), các validator chỉ cần xác thực dữ liệu trên mỗi phân đoạn đó, tránh tình trạng tắc nghẽn khi thông tin chỉ được truyền đi trên 1 phân đoạn như Vertical Scaling, điều này bắt buộc sẽ yêu cầu nhiều node hơn, tuy nhiên sẽ không yêu cầu phần cứng cao, việc gia tăng số lượng node dễ dàng cũng giúp tăng tính phi tập trung trên mạng lưới blockchain đó.
Aptos cũng có một trạng thái máy ảo riêng gọi là MVM (Move Virtual Machine), có tính chất tương tự với EVM (Ethereum Virtual Machine). MVM sẽ chuyển đổi Move modules thành bytecodes và sau đó được thực thi bởi mạng lưới. Các Move modules lúc này sẽ hoạt động giống như smart contract triển khai trên Ethereum thông qua EVM.
| Aptos/ Move | Solana/ Sealevel | Ethereum/ EVM |
Độ tương thích, dễ sử dụng | Dựa trên Rust, có độ tương thích cao với nhiều loại ngôn ngữ lập trình khác | Dựa trên Rust, có độ tương thích cao với nhiều loại ngôn ngữ lập trình khác | Để làm việc trên Solidity, bạn phải có cả kinh nghiệm và thành thạo Javascript. Solidity là một mã cấp cao, cần nhiều thời gian và kiến thức để triển khai |
Lưu trữ dữ liệu | Được lưu trữ trong tài khoản của chủ sở hữu | Được lưu trữ trong tài khoản của chủ sở hữu được liên kết với một chương trình | Được lưu trữ trong tài khoản được liên kết với hợp đồng thông minh |
Sự đồng bộ (parallelization)
| Có khả năng tính toán song song nhiều nhiệm vụ trong thời gian chạy | Yêu cầu xác định trong giao dịch của tất cả các tài khoản và chương trình được truy cập | Hiện tại không có gì nối tiếp trong sản xuất |
An toàn giao dịch | Số thứ tự | Cấu trúc chương trình hoạt động | Các loại hợp đồng |
Cách thức an toàn | Dựa vào chủng loại và cấu trúc module | Dựa vào cấu trúc chương trình hoạt động | Dựa vào kiểu loại hợp đồng thông minh |
Tốc độ xử lý giao dịch tối đa | 130,000 TPS | 60,000 TPS | 12-15 TPS Sau The Merge, team hứa hẹn TPS có thể đạt 100,000 |
Tính đến hết Q1/2023, hệ tính thái Aptos đã đạt được một số cột mốc ATH nhất định:
Đội ngũ phát triển Aptos sở hữu những nhân tố đến từ Meta và đã tham gia vào trong quá trình phát triển dự án Diem trước đó, một số nổi bật có thể kể đến như:
Mo Shaikh - Co founder & CEO: Cựu thành viên cốt cán của Meta, với hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc trong các tập đoàn tài chính khác nhau, ông đã từng hoạt động tại Meta ở giai đoạn giữa cuối năm 2021 với vai trò tư vấn chiến lược phát triển dự án Diem.
Avery Ching - Co founder & CTO: Chuyên gia hàng đầu thế giới trong việc xây dựng các hệ thống phân tán và mở rộng cơ sở hạ tầng cho hàng tỷ người dùng. Kinh nghiệm làm Kỹ sư phần mềm cao cấp tại Yahoo 4 năm, Facebook 10 năm, Ví điện tử Novi (của Facebook) 3 năm.
Yuxuan Hu - Kỹ sư phần mềm: Kinh nghiệm gần 5 năm làm Kỹ sư phần mềm cao cấp & Quản lý dự án cấp cao tại Baidu, Kỹ sư phần mềm cao cấp cho 4.5 năm tại Instagram, 3 năm tại Ví Novi.
Aptos đã trải qua 4 vòng gọi vốn với số tiền lên đến $350M, các quỹ nổi bật tham gia vào những vòng gọi vốn này có thể kể đến: a16z, ParaFi Capital, Multicoin Capital, Hashed,.…
Ngoài ra dự án cũng hợp tác với Google Cloud, nhằm cải tiến các dịch vụ liên quan đến điện toán đám mây.
Sau khi mainnet vào 12/10/2022, tổng nguồn cung ban đầu của Aptos được đặt ra ở mức 1 tỷ token. Tuy nhiên, với tỷ lệ lạm phát và tăng theo cơ chế staking.
Reward rate ban đầu sẽ ở mức tối đa 7% hàng năm và sẽ được xem xét lại ở mỗi epoch, con số này có thể giảm tối đa 1.5% hàng năm cho đến khi APY đạt 3.25% thì sẽ dừng lại.
Số lượng dự án được build trên Aptos tính đến thời điểm hiện tại không nhiều, một số dự án nổi bật trên Aptos có thể kể đến:
Tính đến thời điểm hiện tại (8/2023), có thể thấy Aptos đang làm khá tốt về mặt building, kết nối cộng đồng lại với nhau, thu hút rất nhiều developers, dự án đến với hệ sinh thái của mình do cấu trúc ngôn ngữ Move dễ tiếp cận.
Tuy nhiên Aptos vẫn chưa thật sự tốt ở mảng thu hút dòng tiền, khi chưa có quá nhiều giao thức mang đến những incentive lớn, hấp dẫn người tham gia, đa phần deploy xong và không có dấu hiệu phát triển (Cetus, Obric,...). Có lẽ chúng ta sẽ phải cần một khoảng thời gian nữa để có những dự án thật sự tốt xây dựng trên hệ sinh thái này.
© Copyright By TradeCoinVN 2022. All Rights Reserved
Bình luận
Đăng nhập