Trong giai đoạn bùng nổ Layer-2 của Ethereum, bên cạnh ZkSync, StarkNet cũng được đánh giá là giải pháp mở rộng tận dụng tốt công nghệ Zk Rollup, cuộc chiến giữa ZkSync và StarkNet cũng được đánh giá tương tự như Arbitrum và Optimistic ở mảng giải pháp Optimism.
Vậy StarkNet sở hữu những gì để dành chiến thắng về cho mình? Cùng chúng mình tìm hiểu trong bài viết hôm nay!
Starknet (STRK) là một giải pháp mở rộng Layer-2, cung cấp thông lượng cao, chi phí gas thấp nhưng vẫn kế thừa những đặc tính công nghệ, lẫn bảo mật từ Ethereum Layer-1 bằng cách áp dụng công nghệ Zk-Rollup.
Starknet có thể mở rộng quy mô đến hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người dùng, và càng nhiều người sử dụng, hệ sinh thái này càng trở nên rẻ hơn, điều này cho phép các dApp tăng cường đáng kể khả năng mở rộng mà không phải hy sinh bất kỳ yếu tố quan trọng nào khác, chẳng hạn như composability (khả năng kết hợp các thành phần trong cơ sở hạ tầng cho dev), bảo mật,…
Đó là lý do tại sao nhà đồng sáng lập Vitalik Buterin đã từng nói:” Trong trung hạn và dài hạn, Zk rollup sẽ giành chiến thắng trong mọi trường hợp sử dụng”.
Không giống như những Layer-2 ZK khác như ZkSync, Starknet sử dụng một ngôn ngữ lập trình riêng mang tên Cairo. Điều này có nghĩa Starknet không phải là ZkEVM và các smart contract được xây dựng trên Starknet sẽ được viết bằng ngôn ngữ lập trình riêng.
Cairo là một ngôn ngữ lập trình mạnh, được tối ưu hóa cho giải pháp Zk Rollup, nó cho phép các developers có thể làm mọi thứ mà các EVM có được, nhưng được cải tiến thêm nhiều tính năng hơn cùng chi phí tính toán xác thực rẻ hơn đáng kể.
Tuy nhiên đây cũng là một phần nhược điểm của Starknet trong tương lai, vì Cairo là một ngôn ngữ lập trình mới, nên quá trình phát triển dApps trên Starknet có thể bị trì hoàn, các nhà phát triển phải học ngôn ngữ lập trình mới này.
Có một cách nhanh hơn đó chính là những code smart contract được viết trên Ethereum có thể chuyển đối sang Cairo bằng cách sử dụng “transpiler” như Nethermind’s Warp, nhưng điều này sẽ không được tối ưu hóa hoàn toàn cho Starknet.
Công nghệ cốt lõi của Starknet là Zk-Rollup, là một trong những giải pháp mở rộng Ethereum phổ biến nhất hiện nay, Zk-Rollup hoạt động bằng cách sử dụng một lớp bảo mật được gọi là zero-knowledge proof (ZKP) để đóng gói các giao dịch ban đầu lại thành các giao dịch tóm tắt.
Sau đó các giao dịch tóm tắt này sẽ được xác minh bởi các node mạng và gửi đến blockchain chính, nhớ đó mà số lượng giao dịch có thể xử lý được tăng lên, đồng thời tốc độ và chi phí cũng giảm đáng kể.
Mặc dù cùng phát triển giải pháp mở rộng cốt lõi là Zk-Rollup, nhưng khác với đối thủ lớn cùng thị phần là Zk-Sync sử dụng zk-SNARKs (zero-knowledge succinct non-interactive argument of knowledge), thì Starknet lại sử dụng Zk-STARKs (zero-knowledge succinct transparent argument of knowledge).
Về cơ bản thì Zk-STARK cũng có cơ chế hoạt động tương tự như Zk-SNARK, nhưng khác ở chỗ đây là phiên bản mới, với khả năng triển khai nhanh và rẻ hơn, do Zk-STARK không yêu cầu tính tín thác ban đầu (với “T” trong cả cụm là “Transparent” mang nghĩa “tính minh bạch” ).
Do đó, Zk-STARK cho phép xác minh các giao dịch mà không cần tiết lộ bất kỳ thông tin nào về những gì đang được xác minh, đồng thời giúp tăng tính riêng tư và bảo mật của blockchain, đồng thời tăng khả năng xử lý các giao dịch với kích thước lớn và tốc độ xử lý nhanh hơn so với các phương pháp mã hóa ZKP truyền thống.
Arbitrum là một giải pháp mở rộng Layer 2 cho blockchain Ethereum, được thiết kế nhằm cải thiện tốc độ giao dịch, mở rộng mạng lưới và tăng cường quyền riêng tư của mạng. Giải pháp này cho phép người dùng thực hiện giao dịch và xác minh off-chain và “cuộn” (roll-up) các giao dịch này lại trước khi được thực hiện chúng trên mạng chính.
Arbitrum là một Layer hỗ trợ máy ảo Ethereum (EVM), theo đó, các nhà phát triển DeFi của Ethereum có thể tích hợp các ứng dụng phi tập trung của họ với Arbitrum mà không cần thực hiện bất kỳ sửa đổi nào.
Optimism là một giải pháp mở rộng Layer 2 được xây dựng trên Ethereum. Optimism sử dụng công nghệ Optimistic Rollup, một giải pháp mở rộng dựa trên tính toán off-chain để xử lý các giao dịch một cách đáng tin cậy trong khi vẫn dựa vào tính bảo mật của Ethereum. Bằng cách giữ cho code đơn giản nhất có thể, OP cải thiện hiệu quả và tốc độ của các giao dịch Ethereum và làm cho nó trở nên thân thiện hơn với các developers.
Ở các giải pháp layer-2, đặc biệt là mảng Rollups, Zk Rollups và Optimistic Rollups đều là những giải pháp hàng đầu trong công cuộc mở rộng và hỗ trợ Ethereum, 2 giải pháp này về cơ bản đều có những đặc điểm nổi trội giống nhau.
Bảng sau là so sánh 4 giải pháp mở rộng Ethereum phổ biến hiện nay tại các khía cạnh: Độ bảo mật, thời gian rút tài sản, hỗ trợ smart contract và tương thích EVM.
=> Với việc đã khắc phục nhược điểm “tương thích EVM”, Zk Rollups hầu như đang vượt trội hơn toàn bộ các đối thủ còn lại.
Đội ngũ phát triển dự án StarkNet gồm các chuyên gia về blockchain, toán học, kỹ thuật phần mềm và an ninh mạng. Một số thành viên nổi bật của đội ngũ bao gồm:
Tính đến nay, StarkWare đã huy động được $273M sau 6 vòng gọi vốn với 34 nhà tư tham gia. Thông tin cụ thể các vòng gọi vốn trước đây của dự án như sau:
StarkNet đã thu hút sự chú ý của rất nhiều quỹ đầu tư, bao gồm quỹ đầu tư & tập đoàn hàng đầu thế giới với đa dạng kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực Blockchain, Crypto & Finance đồng thời sở hữu và quản lí khối tài sản lớn hàng đầu thế giới.
Backer chất lượng & hùng hậu sẽ là bảo chứng của thành công StarkNet trong tương lai. Bên cạnh các quỹ đầu tư nổi tiếng trên, dự án còn nhận được sự quan tâm của những KOLs trong thị trường Crypto như Vitalik Buterin (Founder của Ethereum), Arthur Breitman (Z-cash Founder) và các nhà đầu tư khác.
Các Partner của Starknet có chất lượng tốt, có nhiều kinh nghiệm trong các mảng Blockchain & IT, đặc biệt là mảng Wallet, Gaming & NFTs, có thể hỗ trợ dự án tiếp tục phát triển lâu dài & mạnh mẽ trong tương lai.
Hiện tại Starknet chưa công bố quá nhiều thông tin về token của họ, mã token ban đầu được dự tính sẽ là STRK
Dự tính sẽ có 10 tỷ token đã được mint ngoài chuỗi bởi StarkWare và sẽ được phân bổ như sau:
StarkWare đang xây dựng StarkNet theo bốn bước:
Trong kế hoạch phát triển 2023, Starknet cho biết họ sẽ tập trung vào các khía cạnh như: hiệu suất sử dụng, thông lượng, cải thiện độ trễ mạng, với roadmap 2023 như sau:
Tổng quan về hệ sinh thái StarkNet, đây là dự án sở hữu nhiều ưu thế so với các dự án thuộc ETH Layer 2 khác như Arbitrum hay Optimism với công nghệ STARK do dự án xây dựng nên. StarkNet cũng đã hợp tác với những partner nổi bật như Flow Blockchain, Infura, Metamask hay sàn giao dịch OKEX.
Đội ngũ phát triển StarkNet sở hữu profile & background chất lượng rất cao. Các advisors là những giáo sư khoa học uy tín & sở hữu nhiều giải thưởng lớn. Backers có nhiều kinh nghiệm về Crypto & Blockchain như Tiger Global, Coatue, Alameda Research, Paradigm, Sequoia với khối tài sản đang quản lý lớn.
Hiện StarkNet chưa ra mắt Tokenomics nên vẫn cần thời gian để đánh giá cụ thể hơn về kế hoạch Vesting. Về Token Allocation, có thể thấy phân bổ cho Investor & Contributor có thời hạn khoảng 5 năm là thời gian lý tưởng, tỷ lệ dành cho đội ngũ và quỹ đầu tư phát triển hệ sinh thái khá cao (hơn 50%), tỷ lệ phân bổ cho Community khoảng 20-25% ở mức phù hợp.
Các kênh truyền thông và cộng đồng StarkNet phát triển khá tốt, do có chút thiếu sót ở một vài kênh Media (Telegram, Discord), dự án vẫn cần tập trung Marketing chỉn chu hơn. StarkNet cũng có roadmap khá cụ thể, tuy nhiên khung thời gian mới chỉ dừng lại tại 2022 nên chúng ta cần tiếp tục theo dõi Roadmap mới sau này để giúp hình dung rõ ràng hơn bước đi tương lai của dự án.
StarkNet Ecosystem sở hữu khá đa dạng những cái tên ở các mảng chính như DEX, Lending, Infrastructure, Gaming & NFT. Các mảnh ghép đang dần hoàn thiện, tuy còn thiếu các ứng dụng launchpad, yield aggregator và các ứng dụng cao hơn trong DeFi như Derivatives, Options, Social Network, ….
Một số cái tên nổi bật và đáng chú ý trong hệ sinh thái StarkNet có thể kể đến Banxa, ZkPad, ZkLend, … Người dùng có thể tìm cơ hội trong các dự án sắp launch thuộc các mảng cơ bản của DeFi bởi khi các dự án mới launch, có rất nhiều cơ hội cho farming, liquidity mining và airdrop cho user trong hệ sinh thái.
© Copyright By TradeCoinVN 2022. All Rights Reserved
Bình luận
Đăng nhập