Trong thời đại kỹ thuật số ngày nay, hai công nghệ đang thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và tương tác với thế giới xung quanh chính là AI và Blockchain. Với sự ra đời của ChatGPT, AI tạo sinh (Generative AI) đã trở thành một trong những chủ đề có ảnh hưởng nhất trên toàn cầu.
Sự thành công sớm của OpenAI đã thúc đẩy làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs - Large Langue Model) và ứng dụng AI, thu hút được 25 tỷ USD đầu tư vào năm 2023, tăng 5 lần so với năm trước.
Trí tuệ Nhân tạo và Crypto có sự bổ trợ lẫn nhau, do đó, sự xuất hiện của một hệ sinh thái AI ngày càng phát triển trong web3 không phải là điều ngạc nhiên.
Mặc dù thu hút được rất nhiều sự chú ý, nhưng vẫn còn nhiều hiểu nhầm xoay quanh những gì các giao thức này thực hiện, và làm thế nào chúng kết hợp với nhau.
Trong bài viết này TradeCoinVN sẽ cùng anh em tìm hiểu về chuỗi cung ứng AI trong Crypto, định nghĩa từng lớp trong hệ sinh thái công nghệ nhé. Đương nhiên sẽ kèm highlight những dự án nổi bật. Bắt đầu nhé!
Lớp Cơ sở hạ tầng trong hệ sinh thái AI x Crypto là nền tảng quan trọng hỗ trợ cho sự hoạt động của AI tạo sinh, đặc biệt là các Mô hình Ngôn Ngữ Lớn (LLMs).
Đọc thêm: Binance Research: Cập nhật mới nhất về tiến triển của lĩnh vực AI x Crypto
LLMs hoạt động trên các GPU (Graphics Processing Unit) có hiệu suất cao, và tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể, chúng có thể được chia thành ba loại chính: GPU đa năng, GPU chuyên biệt cho AI, và các trung tâm tổng hợp GPU.
GPU đa năng là những nền tảng cho phép tài nguyên GPU được ủy thác thông qua các thị trường ngang hàng (P2P).
Điểm nổi bật của loại này là khả năng thích ứng với mọi ứng dụng, tuy nhiên, chúng thường được ưa chuộng cho việc suy luận mô hình (model inference) - công việc thường gặp nhất của LLMs.
Các dự án dẫn đầu trong phân khúc này bao gồm Akash và Render. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của nhiều dự án mới, việc phân biệt giữa các giao thức sẽ trở nên tương đối phức tạp. Yếu tố quyết định sự phát triển lâu dài của dự án sẽ là khả năng phân phối và hiệu ứng mạng lưới.
Các dự án này chuyên biệt hơn cho các ứng dụng về AI, cho phép sử dụng không chỉ cho suy luận mô hình (machine learning - ML) mà còn cho việc đào tạo (training model) và tinh chỉnh mô hình (finetuning model). Sự khác biệt lớn so với GPU đa năng là các giao thức này có thể nổi bật hơn nhờ phần mềm chuyên biệt cho AI.
Bittensor hiện là dự án dẫn đầu sớm nhất trong lĩnh vực này, nhưng nhiều dự án khác cũng đang chuẩn bị ra mắt.
Các dự án này tổng hợp nguồn cung GPU từ hai loại trên và giảm bớt sự phức tạp của việc tổ chức mạng bằng cách áp dụng phần mềm chuyên biệt cho AI. Chúng tương tự như các Nhà bán lẻ giá trị gia tăng (VARs - valued-added resellers) trong web2 và có thể được coi là nhà phân phối sản phẩm.
Các giao thức này cung cấp giải pháp GPU toàn diện hơn, có thể thực hiện đào tạo, tinh chỉnh và suy luận mô hình. Io.net là giao thức đầu tiên xuất hiện trong danh mục này. Dẫu vậy, dự kiến sẽ có thêm nhiều đối thủ xuất hiện do nhu cầu về sự phân phối GPU.
Trong hệ sinh thái AI x Crypto, chúng ta cần một cầu nối để sử dụng tài nguyên GPU mà không cần phải lo lắng nhiều về vấn đề lòng tin, đặc biệt là khi muốn hợp đồng thông minh sử dụng chúng một cách trơn tru.
Câu trả lời cho vấn đề này chính là Zero-Knowledge Proofs (ZKPs). Công nghệ này cho phép một bên chứng minh cho bên kia biết một sự thật nào đó mà không cần tiết lộ thông tin gì thêm ngoài chính sự thật đó.
Ví dụ, chúng ta có thể chứng minh kết quả của một mô hình AI mà không cần tiết lộ dữ liệu đầu vào.
Đọc thêm: TOP 8 dự án AI cần chú ý sắp tới: Được quỹ lớn đầu tư & chưa listing Binance
Một công việc đặc biệt quan trọng là đảm bảo rằng những gì mô hình AI tạo ra sau khi học và suy luận thực sự đáng tin cậy và chính xác. Để làm được điều này, một số nền tảng cho phép mọi người tham gia vào một "cuộc đấu giá".
Trong cuộc đấu giá, những người xác minh thông tin (verifiers) không mua bán hàng hóa thông thường, mà là cơ hội để kiểm tra kết quả suy luận của AI mà không cần biết dữ liệu đầu vào hay cách mà AI đã học (để bảo vệ quyền riêng tư).
Nếu người xác minh xác nhận rằng mọi thứ đều ổn, họ sẽ được trả một khoản tiền cho công sức của mình. Điều này giúp mọi người có thể tin tưởng vào kết quả của AI mà không cần phải lo lắng về vấn đề bảo mật cá nhân.
Mặc dù công nghệ ZK đã phát triển rất mạnh, nhưng việc ứng dụng ZK cho AI vẫn còn khá mới, cần phải giảm chi phí và tăng tốc độ để có những ứng dụng thực tiễn. Khi đạt được điều này, nó sẽ mở rộng không gian thiết kế của Web3 và AI, tạo ra nhiều ứng dụng mới.
Dù còn ở giai đoạn đầu, nhưng =nil;, Giza và RISC Zero là những dự án có hoạt động tích cực ở trên GitHub.
Bên cạnh ZKPs, nhà phát triển web3 cũng cần những công cụ, bộ SDK và dịch vụ khác để xây dựng các ứng dụng một cách hiệu quả, như các AI agents hoạt động thay mặt người dùng hoặc các chiến lược giao dịch tự động dựa trên AI.
Nhiều giao thức còn là nơi mà người dùng có thể trực tiếp sử dụng các ứng dụng đã được xây dựng sẵn. Bittensor là một ví dụ, với 32 "subnet" (ứng dụng AI) đang hoạt động, còn Fetch.ai thì cung cấp một nền tảng toàn diện cho việc phát triển các AI agents doanh nghiệp.
Tại lớp trên cùng của hệ sinh thái AI x Crypto, chúng ta có các ứng dụng tương tác với người dùng, tận dụng sức mạnh xử lý AI và tính permissionless từ Web3 để hoàn thành các nhiệm vụ cụ thể cho một loạt các use cases.
Mặc dù lớp này vẫn còn “mới mẻ” nhưng đã có một số ứng dụng đầu tiên như kiểm toán hợp đồng thông minh, chatbots dành riêng cho blockchain, game metaverse,... Cụ thể như sau:
Với sự tiến bộ không ngừng của cơ sở hạ tầng và công nghệ, các ứng dụng AI trong tương lai có thể sẽ bao gồm những khả năng mà hiện nay chúng ta chỉ mới bắt đầu khám phá.
Dù chưa thể biết chính xác những ứng dụng này sẽ như thế nào, nhưng chúng hứa hẹn sẽ mở rộng biên giới của công nghệ và cách chúng ta tương tác.
Đặc biệt, với sự phát triển của ZKPs, đây sẽ là chìa khóa giúp đảm bảo rằng mọi tương tác đều được thực hiện một cách an toàn và bảo mật. Từ đó user hoàn toàn thoải mái trải nghiệm hệ sinh thái AI x Crypto.
Anh em có suy nghĩ như thế nào về những quan điểm trong bài viết? Liệu rằng AI x Crypto sẽ là một trong những xu hướng đáng chú ý trong vòng 5 năm tới? Hãy để lại bên dưới comment cho TradeCoinVN biết nhé!
Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tiền của mình, chúc các bạn thành công!
© Copyright By TradeCoinVN 2022. All Rights Reserved
Bình luận
Đăng nhập