Phí gas cao và nghẽn mạng là 2 vấn nạn mà luôn khiến các nhà phát triển đau đầu. Các dApps vẫn chưa thể tiếp cận và phục vụ cho lượng người dùng khổng lồ trên Internet nếu vấn đề này vẫn còn tồn tại.
Modular blockchain bắt đầu xuất hiện và nổi lên như một giải pháp giúp giải quyết những thách thức trên và nó đã trở thành một chủ đề gây tò mò và bàn luận nhiều nhất thời gian qua. Đặc biệt khi Celestia - dự án tiên phong trong thiết kế Modular blockchain đã có mức tăng phi mã hơn 800%, đạt mốc định giá 20 tỷ đô chỉ trong vòng 3 tháng đầu năm 2024.
Vậy cấu trúc Modular là gì? Nó đóng vai trò cần thiết như thế nào cho tương lai Mass Adoption của blockchain? Để giải đáp các câu hỏi trên, hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu toàn cảnh về Modular blockchain cùng một số giao thức quan trọng thông qua bài viết bên dưới nhé!
Thiết kế blockchain phổ biến nhất ban đầu là Monolithic blockchain. Theo kiểu hoạt động này, mỗi blockchain đều phải tự mình thực hiện tất cả các tác vụ khiến cho việc vận hành không được tối ưu, hiệu quả đạt được không cao.
Các blockchain phát triển mạnh như Ethereum vào mùa uptrend sẽ lộ rõ những yếu điểm khi sử dụng thiết kế Monolithic này. Đặc biệt, những hạn chế về khả năng mở rộng để xử lý một lượng lớn người dùng đổ vào crypto với số lượng giao dịch khổng lồ mỗi ngày luôn là một thách thức lớn.
Các tình trạng như phí gas cao, giao dịch chậm thường xuyên xảy ra hơn khi thị trường xuất hiện các trend gây fomo lớn như DeFi Summer năm 2020 hay trend NFT năm 2021. Từ những vấn nạn tiêu biểu kể trên mà các nhà nghiên cứu đã không ngừng tìm cách để giải quyết. Nhiều hướng đi đã được đưa ra nhưng vẫn chưa có một ý tưởng nào thật sự khắc phục được.
Vấn đề Blockchain Trilemma mà các Monolithic blockchain cũ chưa giải quyết được đã tạo tiền đề cho sự ra đời của Modular blockchain.
Modular blockchain thực chất đã xuất hiện từ năm 2019 với dự án đầu tiên là LazyLedger (tên gọi cũ của Celestia), khi ấy thì thiết kế blockchain theo hướng mô-đun (module) vẫn chưa được phổ cập rộng rãi.
Mãi cho đến 2023 khi Celestia chính thức mainnet và token của nó là TIA đã chứng kiến mức tăng giá mạnh mẽ thì từ khoá Modular blockchain mới bắt đầu nhận được sự quan tâm. Đây cũng là lý do mỗi khi nhắc đến Modular blockchain, người dùng đều nhớ tới Celestia đầu tiên.
Sự phát triển của Modular blockchain còn được nâng tầm kể từ khi Ethereum ra mắt các giải pháp mở rộng Layer 2/ Rollup của mình. Về bản chất các Layer 2/ Rollup này cũng mang trong mình thiết kế của một Modular blockchain.
Trước khi đi đến khái niệm Modular blockchain là gì, mọi người cần nắm rõ cấu trúc của một blockchain gồm 4 chức năng chính:
Dựa trên cấu tạo sẽ sinh ra hai khái niệm thiết kế blockchain khác biệt nhau, bao gồm:
Modular blockchain đã phát triển với tốc độ khá ấn tượng, rất nhiều dự án Modular blockchain xuất hiện đặc biệt trong giai đoạn từ cuối 2022 cho đến nay.
Đây cũng là thời điểm mà nhiều dự án Layer 2/ Rollup được sinh ra. Tuy nhiên ngoài trừ các dự án Layer 2 đã ra mắt và đưa vào vận hành thì đa số các dự án Modular blockchain vẫn còn nằm trên whitepaper.
Dựa vào cấu trúc của Modular blockchain thì có thể chia hệ sinh thái của nó thành một số ngách chính như sau:
Ngoài 4 ngách chính như trên thì hệ sinh thái Modular blockchain còn xuất hiện khá nhiều ngách phụ trợ bên trong, ví dụ như:
Celestia (TIA) là một PoS blockchain Layer 1 được xây dựng dựa trên CometBFT và Cosmos SDK, đây dự án tiên phong trong việc phát triển theo hướng kiến trúc Modular blockchain.
Điểm nổi bật của Celestia là tập trung vào lớp Data Availability (DA), đây cũng chính là sản phẩm mà Celestia cung cấp cho các dự án khác, đặc biệt là Layer 2/ Rollup, giúp giải quyết vấn đề chi phí đắt đỏ.
Hiện tại dự án đã có hơn 30 đối tác trong đó có nhiều dự án lớn như Berachain, Eclipse,...
Celestia đã gọi vốn được tổng cộng 56.5 triệu đô từ nhiều quỹ đầu tư lớn như Binance Labs, Coinbase Ventures, Jump Trading,... Ngoài ra, Celestia còn sở hữu dàn đội ngũ cực kì chất lượng trong đó John Adler (Co-founder của Celestia) từng là người phát triển ra Optimisitc Rollup đầu tiên trên Ethereum.
Dymension (DYM) là blockchain được xây dựng dựa trên Cosmos SDK và đi theo hướng Modular. Mục tiêu của Dymension là tập trung giải quyết vấn đề của Settlement layer. Dymension đã gọi vốn được 6.7 triệu đô tại vòng Private Token Sale, dẫn đầu bởi Big Brain Holdings và Stratos Technologies.
Dự án nhận được rất nhiều sự quan tâm khi thông báo sẽ airdrop cho user đạt điều kiện, bao gồm việc stake các token như TIA, ATOM hoặc là có hoạt động trên các mạng Layer 2 khác và hold NFTs.
Đợt airdrop này được dự đoán sẽ kéo thêm dòng tiền chảy vào hệ sinh thái, thu hút được một lượng người dùng lớn hơn.
Hiện Dymension đang hỗ trợ cơ sở hạ tầng để xây dựng các RollApps với rất nhiều lợi ích. Mặc dù dự án chỉ đang ở giai đoạn testnet nhưng đã có hơn 13 nghìn RollApps được triển khai và hơn 1000 RollApps token được ra mắt trong bản testnet có tên Froopyland.
AltLayer là infrastructure protocol, chuyên cung cấp dịch vụ RaaS cho các nhà phát triển có nhu cầu xây dựng Rollup nhanh chóng. Đặc biệt, dự án vừa triển khai thêm sản phẩm Modular Restaked Rollup kết hợp với EigenLayer để tận dụng tính bảo mật từ mô hình Restaking.
AltLayer gây được sự chú ý rất lớn khi được Binance chọn làm dự án Launchpool lần thứ 45. Tiềm năng của AltLayer là rõ ràng với số lượng vốn huy động qua các vòng (tổng cộng 22.8 triệu đô). Đặc biệt, 2 trong 3 vòng đều được lead bởi các quỹ tier-1 như Polychain Capital, Jump Trading, Binance Labs.
AltLayer vừa công bố airdrop 3% tổng cung tương đương 300 triệu token ALT cho staker của 2 dự án Modular blockchain là EigenLayer và Celestia. Cộng đồng dự đoán rằng thị trường sẽ tiếp tục fomo stake trên hai cái tên này để nhận phần thưởng từ các dự án tương tự AltLayer.
Đến nay AltLayer đã có hơn 50 dự án đối tác lớn như Celestia, EigenLayer, Injective,...
Arbitrum là một giải pháp mở rộng trên Ethereum, sử dụng Optimistic Rollup được phát triển bởi đội ngũ Offchain Labs.
Về bản chất Arbitrum chính là một Modular blockchain khi chỉ chuyên xử lý layer Execution và 3 lớp còn lại sẽ do Ethereum xử lý. Đây là Layer 2 có TVL lớn nhất hiện nay với 10 tỷ đô tài sản được locked trên mạng lưới, chiếm hơn 49% thị phần của Layer 2.
Tên tuổi của Arbitrum được chú ý tới khi tung ra đợt airdrop 10% tổng cung token ARB, giá trị ước tính lên tới 1.4 tỷ USD vào tháng 03/2023. Layer 2 này được backed bởi các quỹ đầu tư có tên tuổi như Pantera Capital, Polychain Capital,...
Optimism (OP) là một dự án Layer 2 sử dụng công nghệ Optimistic Rollup, được phát triển bởi OP Labs. Optimism được hỗ trợ và “chống lưng” bởi những cái tay chơi máu mặt trong crypto market như Pantera, a16z, Wintermute,...
Về bản chất Optimism cũng giống như Arbitrum khi thiết kế chỉ tập trung giải quyết lớp Execution.
Optimism hiện đang đứng ở vị trí thứ 2 trong mảng Layer 2 sau Arbitrum về TVL. OP cũng dùng cách marketing bằng việc airdrop cho người dùng để thu hút dòng tiền về hệ sinh thái của mình. Cho đến nay Optimism vẫn duy trì các chương trình airdrop, giúp cho dự án duy trì được một lượng người dùng nhất định.
Vào năm ngoái, đội ngũ OP Labs cũng đã công bố mục tiêu tiếp theo là xây dựng hệ sinh thái Superchain với các Layer 2 sử dụng công nghệ OP Stack.
Đây là bộ công cụ theo hướng mô-đun (module) giúp các nhà phát triển có thể xây dựng Modular blockchain của riêng mình nhưng vẫn thừa hưởng được những đặc tính công nghệ của Optimism. Hệ sinh thái Superchain của Optimism đang phát triển với tốc độ ấn tượng khi quy tụ được nhiều Layer 2 “sừng sỏ” mới nổi gần đây như Base, Ancient8, World Chain, Mode,...
Hành trình để đưa blockchain đến Mass Adoption vẫn còn cả một chặng đường dài phía trước và các nhà phát triển luôn tìm hướng để phát triển và cải thiện những công nghệ trong blockchain ecosystem.
Nếu ban đầu, thiết kế blockchain chỉ tập trung vào tính phi tập trung và bảo mật thì hiện tại khả năng mở rộng đang được quan tâm nhất để có thể đón được lượng người dùng khổng lồ từ thị trường truyền thống. Vì vậy, sự phát triển theo hướng Modular blockchain là điều tất yếu phải diễn ra.
Modular blockchain sẽ là đối trọng của các xu hướng trên market, nó được dự đoán là một buzzword bùng nổ không thua kém gì cơn sóng fomo Layer-1 vào mùa trước. Nhiều quỹ đầu tư lớn cũng đã nhắc đến Modular blockchain là một trend đáng mong đợi trong năm 2024, trong đó có Hashed, A16z,...
Và chúng ta vẫn đang ở giai đoạn đầu của thời kỳ chuyển giao giữa Monolithic blockchain và Modular blockchain, với những công nghệ mới thì cơ hội sẽ không rõ ràng nhưng phần thưởng sẽ rất xứng đáng nếu bạn là người đến sớm và tìm hiểu về nó.
Tóm lại, một mục tiêu lớn của những giải pháp công nghệ đều hướng tới tương lai Mass Adoption và Modular blockchain cũng mang trong mình một sứ mệnh như vậy.
Dẫu vậy, Modular blockchain cũng đối diện những thách thức như làm tăng độ phức tạp và vấn đề liên kết giữa các chuỗi. Cùng hy vọng những vấn đề này sẽ được các đội ngũ developers giải quyết trong tương lai không xa.
Phía trên là toàn bộ những kiến thức tổng quan về Modular blockchain mà một nhà đầu tư crypto cần nắm bắt. Bạn nghĩ sao về sự hình thành các mảnh ghép trong Modular blockchain hiện tại? Và liệu rằng, dòng tiền có chảy vào keyword này hay không? Hãy để lại bình luận xuống bên dưới để cùng thảo luận với các thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN nhé!
Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!
© Copyright By TradeCoinVN 2022. All Rights Reserved
Bình luận
Đăng nhập